Moda dünyası, bu yıl hiç olmadığı kadar büyük bir değişime uğradı. Corona virüs salgını, moda üretimini, defileleri ve takvimleri etkilerken, dünyada yükselen ırkçılık karşıtı hareket ve ABD başkanlık seçimi de podyumlarda etkisi gösterdi. İşte 2020’de akılda kalan moda olayları… Haber: Melike Tümer (melike.tumer@ntv.com.tr)
Dünyayı etkisi altına alan corona virüs salgını pek çok sektörü etkilerken moda dünyasını pas geçmesi beklenemezdi. Öyle de oldu… Dev defilelerde peş peşe iptaller yaşandı.
Corona virüsün İtalya’ya sıçramasının ardından dünyaca ünlü moda devi Armani, Milano Moda Haftası kapsamında yapacağı büyük defilede son dakika değişikliğine gitti. Armani, tarihinde ilk kez sağlık tehlikesi nedeniyle defileyi boş salonda sergiledi. YouTube’da yayınlanan alkışsız defilenin sonunda, yine her zaman olduğu gibi ünlü tasarımcı Giorgio Armani selam vermek üzere podyuma çıktı.
45 yıllık Milano kökenli moda evi, sağlık endişesi nedeniyle ilk kez böyle bir karara imza attı. 85 yaşındaki ünlü tasarımcı Armani, 1998 yılında Paris’te güvenlik sorunu nedeniyle boş salonda defile gerçekleştirmişti. Daha sonra defilenin görüntüsü basına dağıtılmıştı.
Paris’te Temmuz 2020’de gerçekleşmesi planlanın couture şovları iptal edildi. Fransız modasının yönetim organı olan Federation de la Haute Couture et de la Mode’den yapılan açıklamada, “Corona virüs salgınının dünya çapında yayılmasıyla birlikte moda evleri, çalışanları ve herkesin sağlığını güvence altına almak için güçlü kararlar aldı” denildi.
Hem Paris Moda Haftası hem de Milano Moda Haftası için sanallaşma kararı alındı.
İngiliz Moda Konseyi, hem erkek hem de kadın şovlarının aynı sanal alanda ağırlanacağı Haziran Londra Moda Haftası için geleneksel olanı dijital ele alma planlarını açıkladı.
Amerika Moda Tasarımcıları Konseyi, haziran ayında yapılacak olan erkekler New York Moda Haftası gösterilerini iptal etti.
Armani, Chanel, Gucci, Prada ve Ralph Lauren gibi dev firmaların defilelerini iptal etmelerinin ardından üretimleri de durma noktasına geldi. Marc Jacobs, eylül ayındaki moda haftası için yaptığı Sonbahar 2020 koleksiyonunu durdurduğunu açıkladı.
Bu yıl dünyaca ünlü model Alessandra Ambrosio’nun ‘baş manken’ olarak podyuma çıkacağı Dosso Dossi Fashion Show, corona salgını nedeniyle iptal oldu.
İstanbul Kongre Merkezi’nde 17-23 Mart tarihleri arasında düzenlenmesi planlanan Dosso Dossi Fashion Show’a yurt içi ve yurt dışından 5 binin üzerinde katılımcı bekleniyordu.
Dünyaca ünlü model Alessandra Ambrosio’nun yanı sıra, ünlü Türk modellerin de podyuma çıkması planlanan organizasyon, Göbeklitepe konseptiyle yapılacaktı.
Çin’de, mayıs ayında salgının kontrol altına alındığının duyurulmasının ardından, Çin Moda Haftası düzenlendi. Hayat normalleşmeye başlarken salgın tedbirlerinin elden bırakılmadığı Çin’de, moda haftası, tarihinde ilk kez seyircisiz yapıldı.
İhtiyaç sahiplerine yardımda bulunan moda devi Burberry maske, önlük ve eldiven üretimine başladı.
Giorgio Armani, Chanel gibi moda devlerinin virüs seferberliğinin ardından Louis Vuitton da sağlık görevlileri için önlük üretimi yaptı.
İtalyan modacı Giorgio Armani, ülkesindeki salgın krizine bağışla destek oldu. Modacı, İtalya’da corona virüsle mücadele için 1,25 milyon euro bağış yaptı. Armani’nin 1,25 milyon euro’luk bağışı Milano kentindeki üç hastaneye ve Roma’daki bir hastaneye iletildi.
Corona virüsle mücadele kapsamında 1 milyon dolar bağış yapan Kylie Jenner, güzellik markası altındaki üretimi durdurdu, 6 bin adet el dezenfektanı üretti ve bunları California’daki hastanelere ulaştırdı.
ABD’de George Floyd’un ırkçı polis tarafından öldürülmesiyle birlikte Black Lives Matter (Siyahların Hayatı Önemlidir) hareketi başladı. Sokaklardaki protestolar ABD sınırlarını aştı, Avrupa ülkelerine de yayıldı. Elbette ırkçılık karşıtı akım, moda dünyasını da etkiledi. Güzellik markası Glossier, ırkçılıkla savaşmak için 1,5 milyon dolar bağışladı. E-ticaret sitesi Etsy de eşit haklar için 500 bin dolar bağış yaptı. HM gruptan Cos, Black Lives Matter hareketini 500 bin dolarlık bağışla destekledi. GAP, 250 bin dolar bağış yaparken, Ganni markası ırkçılık karşıtı derneklere 100 bin dolar bağışladı.
Pek çok ünlü gibi moda markaları da sosyal medya hesaplarından ırkçılık karşıtı mesajlar paylaştı. Gucci, Prada gibi bazı dev markalar, siyah modellere çok az yer verdikleri için açıklamalarında samimiyetsiz bulunarak eleştirildi.
3 Kasım ABD seçimleriyle birlikte moda dünyası hiç olmadığı kadar politize oldu. ‘Oy ver’ (Vote) sloganlı tişörtler, çantalar, ayakkabılar her yerde görülmeye başladı.
Bazı markalar, özellikle genç seçmenleri oy vermeye ve seçmen kaydı yaptırmaya teşvik eden Fashion Our Future 2020 kuruluşuna bağışta bulundu. Michelle Obama’nın taktığı “Oy ver” yazan kolye internette viral olunca, popüler bir aksesuar haline geldi.
Çevreci duruşuyla son dönemde moda dünyasının en popüler markalarından biri haline gelen Patagonia, Trump döneminin ülkeye zarar verdiği görüşünü, etiketlerde “Pislikleri oylarınızla dışarı atın” yazan şortlar piyasaya sürerek gösterdi. Levis markasının, üzerinde ‘oy ver’ yazan sweat-shirt’leri, Michael Kors’un aynı sloganlı tişörtleri, yine Etsy’nin aynı sloganlı küpeleri öne çıktı. Ancak pek çok marka müşterilerini kaybetme ihtimaline karşı sessiz kalmayı tercih etti.
Instagram hala moda markaları için çok güçlü bir platform. Ancak sektör, 2020 yılında TikTok’un gücünü de keşfetmiş görünüyor. Markalar, tanıtımlarında, yeni dönemin en popüler sosyal medya platformanlarından TikTok’un fenomenlerine yer verdi. Örneğin moda devi Prada, TikTok’ta 100 milyonluk takipçiye ulaşan ilk kişi olarak internet tarihine geçen 16 yaşındaki Charli D’Amelio ile çalıştı. D’Amelio, markanın Milano Moda Haftası’ndaki Sonbahar 2020 koleksiyonu tanıtımında yer aldı.
Modada sürdürülebilirlik, bu yıl hız kazandı ve ‘ileri dönüşüm’ sektöre damga vurdu. Ömrünü tamamlamış, kullanılmayacak durumda olan her şeyin, asıl amacından farklı biçimde kullanılması anlamına gelen ileri dönüşüm, pek çok markanın İlkbahar 2021 koleksiyonlarının temelini oluşturdu. Halihazırda zaten ileri dönüşümü kullanan Bode ve Gabriela Hearst gibi markalara Coach, Miu Miu, Balenciaga, Proenza Schouler ve Maison Margiela eklendi. Markalar, yeni koleksiyonlarında kullanılmış kumaşları yeniden kullandı.